Ο Μισογυνισμός Έχει Πολλά Πρόσωπα

Ο μισογυνισμός έχει πολλά πρόσωπα. Εδώ μοιραζόμαστε σχόλια, αναρτήσεις, άρθρα  με σεξιστικό περιεχόμενο με σκοπό να αναδείξουμε και να μάθουμε να αναγνωρίζουμε τις διαφορετικές μορφές που παίρνει  ο σεξισμός αλλά και να αποδειξουμε ότι ο ακραίος μισογυνισμός δεν περιορίζεται σε μεμονωμένα περιστατικά αλλά είναι διάχυτος παντού.

Aκολουθήστε την instagram σελίδα αποκλειστικά για memes:

https://www.instagram.com/naieisaimisogynis/

Ακολουθήστε μας στο facebook στις σελίδες:

στο: https://www.facebook.com/nai.eisai.misogynis.2/

στην εφεδρική: https://www.facebook.com/naieisaimisogynis/

στην δεύτερη εφεδρική: https://www.facebook.com/yesyoureamisogynist/

Στην σελίδα με φεμινιστική αρθογραφια και άλλα: https://www.facebook.com/Feminism4Beginners/

στη σελίδα https://www.facebook.com/feminist.memes.reloaded/

(η οποία δημιουργήθηκε προς αντικατάσταση της σελίδας https://www.facebook.com/Feminist.Meme/ στην οποία χάσαμε πρόσβαση)

στη νέα μας σελίδα: https://www.facebook.com/feminist.rants/ όπου μπορείτε να υποβάλετε κι εσείς τα δικά σας σχόλια ανώνυμα στο παρακάτω link

https://docs.google.com/forms/d/1tK31SYEcV8b4rxppudQsiHdORYTTWy45q1isjDues8Q/edit

στο twitter: https://twitter.com/yesurmisogynist

και βρείτε την αρθρογραφία μας στο περιοδικό Antivirus 

https://avmag.gr/author/nai-eisai-misoginis/

Πώς ο φεμινισμός μετατράπηκε σε προϊόν

Τον τελευταίο χρόνο έχω ανακαλύψει στο facebook μία ξενόγλωσση φεμινιστική σελίδα που καταπιάνεται με θέματα σχέσεων. Με τράβηξε σε αυτή το γεγονός οτι δεν ασχολείται με θέματα εξόφθαλμης βίας και κακοποίησης αλλά περισσότερο με την ασυμμετρία στις έμφυλες σχέσεις όπου η γυναίκα καλείται να καταβάλει περισσότερη οικιακή αλλά και συναισθηματική εργασία και όπου υφίσταται συνεχείς χειραγωγήσεις και μικρές καθημερινές πατριαρχικές απογοητεύσεις και ταπεινώσεις. Τα ζητήματα αυτά άπτονται των εμπειριών τολμώ να πω σχεδον όλων των γυναικών καθώς τα περισσότερα από οσα αναφέρει τα έχουμε βιώσει λίγο πολύ όλες ή τα έχουμε δεί να εκτυλίσσονται στο στενό μας περιβάλλον ακόμα και σε σχέσεις που γενικά δεν θεωρούσαμε ως «προβληματικές» ή «καταπιεστικές».

Οι αναρτήσεις της σελίδας αυτής παίρνουν συχνά την λαοφιλή μορφή συμβουλευτικής στήλης: βασίζονται δηλαδή στο μήνυμα κάποιας αναγνώστριας που περιγράφει την κατάσταση με τον σύντροφό της το οποίο συνοδεύεται από τη απάντηση της διαχειρίστριας. Δεν είναι όμως η λύση που αναζητά συνήθως η αναγνώστρια. Είναι η επιβεβαίωση ότι δεν είναι «τρελή» και «υπερβολική», ότι η αίσθηση που έχει ότι κάτι δεν πάει καλά -ότι βιώνει μια αδικία- δεν είναι παιχνίδι της φαντασίας της, ότι δεν έχει παράλογες απαιτήσεις από τον σύντροφο της -όπως αυτός συνήθως προσπαθεί να την πείσει και οτι δεν είναι μόνη της σε όλο αυτό, υπάρχου κι άλλες που έχουν βιώσει το ίδιο πράγμα. Η επιβεβαίωση αυτή αναμένεται να προσφέρει τεράστια ανακούφιση γιατι οι γυναίκες όντας απομονωμένες «ένας εναντίον ενός» εντός του ιδιωτικού χώρου, δυσκολεύονται να βρουν το δίκιο τους. Όπως το θέτει και η Σιμόν Ντε Μποβουρά στο Δεύτερο Φύλο:

«οι γυναίκες δε διαθέτουν τα συγκεκρμένα μέσα για να σχηματίσοην ενότητα που θα μπορούσε να αντιπαρατεθεί. Δεν έχουν δικό τους παρελθόν, ιστορία, θρησκεία και δεν είναι αλληλέγγυες όπως οι προλετάριοι σε θέματα εργασίας και των συμφερόντων τους. Δεν υπάρχει καν μεταξύ τους εκείνος ο συγχρωτισμός στον ίδιο χώρο ο οποίος μετατρέπει σε κοινότητα τους μαύρους της Αμερικής, τους Εβραίους των γκέτο, τους εργάτες του Σεν-Ντενί ή των εργοστασίων της Ρενό. Ζουν διασκορπισμένες ανάμεσα στους άντρες, συνδεόμενες με δεσμούς χάρη στην κατοικία, την εργασία, τα οικονομικά συμφέροντα, την κοινωνική κατάσταση με ορισμένους άντρες -πατέρα ή σύζυγο- πολύ στενότερα απ’ό,τι με άλλες γυναικες.»

Η απομόνωσή μας αυτή από τις άλλες γυναίκες εντός του ιδιωτικού χώρου μιας σχέσης, απουσία μαρτύρων, συναδέλφων κτλ, μας καθιστά ιδιαιτέρως ευάλωτες στην χειραγώγηση και το gaslighting. Επειδή η ασυμμετρία των έμφυλων σχέσεων είναι ο κανόνας και επειδή η έμφυλη κοινωνικοποίηση ενθαρρύνει αφενός τους άντρες να επιβάλλουν τη θέλησή τους και αφετέρου τις γυναίκες να νιώθουν ενοχικές και να γίνονται υποχωρητικές, οι γυναίκες συχνά στρέφονται στις διαδικτυακές κοινότητες. Με λίγα λόγια, για τις λιγότερο τυχερές που δεν έχουν έστω μια δυο φεμινίστριες φίλες να τους πουν «όχι δεν είσαι υπερβολική, ναί ειναι μαλάκας», μια φεμινιστική διαδικτυακή κοινότητα είναι συχνά η μόνη διέξοδος. Κι αυτός ήταν ένας βασικός λόγος που σελίδες όπως τα «φεμινιστικά παραληρήματα» και το ίδιο το Ναι, είσαι μισογύνης είχαν τόση απήχηση.

Τελευταία όμως, όταν που πατάω να διαβάσω την απάντηση της διαχειρίστριας σε αγωνιώδεις ερωτήσεις αναγνωστριών μου βγάζει όλο και συχνότερο το μήνυμα πως η απάντηση είναι προσβάσιμη μόνο για συνδρομήτριες. Κι αυτο άρχισε να μου χτυπάει πολύ άσχημα. Όχι μόνο γιατί η τιμή, περίπου 7 ευρώ το μήνα (7 ευρώ εγώ δε δίνω ούτε στο spotify), δημιουργεί αποκλεισμούς και κάνει την πρόσβαση σε μια διαδικτυακή κοινότητα ένα είδος λέσχης ανάλογης των gentlemen club. Αλλά γιατί πατάει ακριβώς στην ευαλωτότητα των γυναικών εντός σχέσεων, στο άγχος τους και την ανάγκη τους για επιβεβαίωση , ώστε να προσφέρει ένα «προιόν» που θα έπρεπε προσφέρεται δωρεάν. Και μου φαίνεται ιδιαίτερα χειριστικό ότι ενώ η ερώτηση είναι ελεύθερα προσβάσιμη επιτρέποντας στις χιλιάδες αναγνώστριες να ταυτιστούν με αυτό, μας αφήνει σε ένα cliffhanger.

Στην ουσία μια τέτοια στήλη πουλάει «sisterhood»: αντί να έχουμε ένα φεμινιστικό περιβάλλον που θα μας ακούσει με κατανόηση και θα μας προσφέρει validation,εξαρτίομαστε από μια φεμινίστρια «ειδικό», μια ιέρεια που θα μας δώσει τον φεμινιστικό χρησμό. Αυτού του είδους η ιεραρχία θα ήταν προβληματική ακόμα και αν ήταν δωρεάν, αλλά η εμπορευματοποίηση του φεμινισμού με αυτό το τρόπο μου φαίνεται ιδιαίτερα χυδαία. Είναι σαν να συνεχίζουν να μας έχουν αποκομμένες τη μία από την άλλη και ακόμα και για μοιραστούμε το κοινό βίωμά μας έχουμε ανάγκη τη μεσολάβηση της επιχειρηματικότητας -της «γυναικείας επιχειρηματικότητας» που εκμεταλλεύεται τις αγωνίες και το άγχος ομοφύλων της για να της πουλήσουν ανακούφιση, αλληλεγγύη και ενδυνάμωση.

Το τελευταίο κύμα φεμινισμού που διαδόθηκε αστραπιάια μέσω του διαδικτύου γεμίζοντάς μας όλες στιγμές φεμινιστικής «επιφοίτησης» και αισιοδοξίας, τελικά μετατράπηκε σε ένα διαδικτυακό προιόν που απορρόφησε μεγάλο μέρος των φεμινιστριών οι οποίες βρήκαν τρόπο να εξαργυρώσουν την ενασχόλησή τους με τα έμφυλα θέματα κάνοντας το χόμπυ τους επάγγελμα -ακριβώς όπως προσβεύει ο νεοφιλελευθερισμός. Κι αυτό, ως φαίνεται, ήταν ένας πάρα πολύ αποτελεσματικός τρόπος αποριζοσπαστικοποίησης του κινήματος αλλά αναπόφευκτα και έντασης του ανταγωνισμού μεταξύ φεμινιστριών για το μοίρασμα της φεμινιστικής πίτας -κάτι το οποίο σκοπεύω να θίξω σε επόμενο ποστ.

Η αλληλεγγύη προς τις κρατούμενες και η επιλεκτική αλληλεγγύη του νεοφιλελέ φεμινισμού

Σε ποστ για την συγκέντρωση σερβιετών που θα δωθούν σε κρατούμενες διαβάζουμε σχόλιο που συμπυκνώνει τέλεια τον νεοφιλελέ φεμινισμο

«Δυστυχώς δε μπορώ να συμφωνήσω για την αλληλεγγύη προς τις κρατούμενες, όσο υπάρχουν κορίτσια που πάνε σχολείο και ξεμένουν από σερβιετες στην Ευρώπη του 2024!!!?»

Βλέπετε για τον νεοφιλελέ φεμινισμό, τον φεμινισμό των προνομιούχων και των girlboss που προωθούν την καπιταλιστική ιδεολογία, δεν αξίζουν αλληλεγγύη οι γυναίκες που ανήκουν στα χαμηλότερα στρώματα, στο φτωχότερο και πιο εξαθλιωμένο ποσοστό του πληθυσμού, οι γυναικες που αντιμετώπισαν τον ρατσισμό, τις διακρίσεις, τον αποκλεισμό, οι γυναίκες που δεν πήγαν ποτέ σχολείο, οι γυναίκες που ο ίδιος ο καπιταλισμός αλλά και η πατριαρχία δεν τους έδωσε τα εφόδια να επιβιώσουν στον σκληρό πατριαρχικό καπιταλιστικό κόσμo. Τον αξίζουν οι μελλονικές άριστες, αυτές που δεν φέρουν το στίγμα της ηθικής κατάπτωσης όσων κατέληξαν στις φυλακές, όπου από μικρά μάθαμε ότι καταλήγουν οι «κακοί» -όπως πχ η μητέρα της 12χρονης από τον Κολωνό που χρησιμοποιήθηκε ως αντιπερισπασμός από τα φρικτά εγκλήματα των βιαστών της κόρης της που δεν θα αντιμετωπίσουν ποτέ τη «δικαιοσύνη».

Αλλωστε και το αρχικό ποστ της Κας Γιάμαλη μας καλεί να δείξουμε αλληλεγγύη προς τις γυναίκες κρατούμενες γιατί «τιμωρηθηκαν για τις πράξεις τους με την στέρηση της ελευθερίας τους, ας μην στερούνται και την αξιοπρέπεια τους»,. Γιατί ακόμα και αριστερες έχουν καταλήξει να θεωρούν ότι το έκγλημα είναι ηθική αποτυχία που αξίζει τιμωρία την οποία θα αποδώσει η αμερόληπτη τυφλή δικαιοσύνη μας.

Αυτό δεν είναι μόνο ζήτημα επιλεκτικής φεμινιστικής αλληλεγγύης, είναι αποτυχία να αντιληφθούν πως το ίδιο το σύστημα γεννά φτώχεια και εξαθλίωση και το ίδιο θέτει τους νόμους που θα το κρατήσουν στη θέση του. Και ειναι λιγάκι ειρωνικό που οι νεοφιλελέ φεμινίστριες αντιλαμβάνονται την συστημικότητα της καταπίεσης όταν πρόκειται για την πατριαρχία, αλλά αδυνατούν να την δουν όταν μπαίνει στη μέση ζήτημα ταξικής καταπίεσης. Αλληλεγγύη λοιπόν μόνο στις γυναίκες που μας μοιάζουν και θα γίνουν οι μελλοντικές CEO και βουλεύτριες για να μπορεί να μας λέει ο καπιταλισμός ότι έχουμε όλα τις ίδιες ευκαιρίες. Ευτυχώς που μείναμε στην Ευρώπη του 2024!

Είναι και το cancelling εξουσιαστικό;

Πριν μερικά χρόνια ένα πολύ κοντινό συγγενικό μου πρόσωπο που είχε παίξει τεράστιο ρόλο στη ζωή μου διατύπωσε κάποιες προβληματικές απόψεις λίγο μετά τη δολοφονία του Ζακ και αποφάσισα να του κανω cancel στην πραγματική ζωή. Έκοψα κάθε επαφή μαζί του παρά τις διστακτικές του προσπάθειες να με προσεγγίσει δεν ξαναεπικοινώνησα ποτε. Τα χρόνια πέρασαν και η ανάμειξή μου σε κινηματικούς χώρους με έκαναν να αρχίσωνα βλέπω κριτικά το κανσελάρισμα, δλδ την πλήρη απαξίωση της προσωπικότητας κάποιου με προβληματικές απόψεις και την άμεση «ακύρωση» κάθε ρόλου του στη ζωή σου ή στον δημόσιο χώρο. Το εν λόγω πρόσωπο όμως πέθανε πριν προλάβω να κάνω προσπάθειες επαναπροσέγγισης ή συμφιλίωσης.


Κι έτσι, έμεινα όχι μόνο με τις κριτικές μου απόψεις για το κανσελάρισμα στο χέρι αλλά και με κάμποσες ενοχές. Σκεφτομαι αν η απόφαση μου αυτή να διακόψω κάθε επικοινωνία ήταν όντως μια «ακτιβιστική» στάση, μια στάση φροντιστική προς τις καταπιεσμένες ομάδες ή αντίθετα μια εκτόνωση του θυμού μου εκεί που μπορούσα να την εκτονώσω, δηλαδή σε κάποιον που θα πονούσε ακριβώς επειδη θα ένιωθε την απώλεια. Αν ήταν πράγματι βοηθητική για τη διάδοση ελευθεριακών αξιών ή αντίθετα μια εξουσιαστική κίνηση προς τα εκεί που με έπαιρνε και που ακριβώς επειδή με έπαιρνε είχε πολύ καλές πιθανότητες να αλλάξει τις ιδέες του μακροπρόθεσμα παρόλο που εγώ δεν ένιωθα να είχα την υπομονή για διάλογο -και ξέρω ότι το συγκεκριμένο άτομο με άκουγε με τις ώρες να αναπτύσσω τις απόψεις μου και έκανε engage ακόμα κι αν είχε ενστάσεις.


Βλέπω πολύ συχνά το κανσελάρισμα και την παντελή παραγκώνιση κάποιου να χρησιμοποιείται ως σημείο ηθικού πλεονεκτήματος και ως μέσο απόδειξης της πίστης μας στον αγώνα. Όσο πιο πολύ κατακρίνουμε κάποιον τόσο πιο πολύ διακηρύσσουμε την δική μας καθαρότητα και αφοσίωση σε φεμινιστικά κτλ ιδανικά. Και ενώ συμφωνώ οτι το να είμαστε enablers καταπιεστών συνεχίζοντας να τους προσφέρουμε ένα υποστηρικτικό περιβάλλον είναι προβληματικό, πιστεύω επίσης ότι οι άνθρωποι είναι πολύ πιθανό να αλλάξουν μέσα σε ένα υποστηρικτικό περιβάλλον παρά εξοστρακισμένοι από την κοινωνία και οποιαδήποτε θετική επιρροή.

Το Κάστρο με τα Βαμπίρ του Canceling

Θα σας πω ένα μυστικό. Όταν είμαι πάρα πολύ νευριασμένη χρησιμοποιώ την λέξη «μουνόπανο». Οχι, δεν βρίζω κάποιον στην μούρη του έτσι, μπορεί να πω όμως ότι «αυτός ειναι πολύ μουνόπανο» ή «κοίτα τί εκανε το μουνόπανο». Οχι, δεν θεωρώ οτι η περιόδος είναι μίασμα ούτε οτι καθιστά τις γυναικες ακάθαρτες. Γνωρίζω την προέλευση, την ετυμολογία και όλες τις συνδηλώσεις της λέξης. Απλά μου αρέσει όπως γεμίζει στο στόμα, καθώς και το γεγονός οτι ίσως αποτελεί μια μικρή βεβήλωση της «πολιτικής ορθότητας» έτσι ώστε να επικοινωνεί στους άλλους πόσο θυμωμένη είμαι.


Παρολαυτά δεν έχει τύχει μέχρι τωρα να κανσελαριστώ επειδή αποκάλεσα κάποιον μουνόπανο για τον απλό λόγο ότι από τη μία έχω την σύνεση να την χρησιμοποιώ αποκλειστικά μπροστά σε ανθρώπους που δε θα με κρίνουν τόσο αυστηρά, από την άλλη δε θα έφτανα ποτέ να κάνω το φάουλ να επιμείνω στο δικαίωμα να την χρησιμοποιώ σαν μια κάποια αυτονόητη ελευθερία του λόγου πάνω στην οποία θα προκολληθώ και θα γίνει ο λόφος στον οποίο θα πεθάνω. Από τη μία δηλαδή γνωρίζω τους κανόνες που πρέπει να ακολουθείς ώστε να μην φας κανσελ, από την άλλη με ενδιαφέρουν αρκετά ώστε να μην εμπλακώ σε ένα παιχνίδι εγωισμού απλά και μόνο επειδη κάποιος θεώρησε εύλογο να μου κάνει κήρυγμα.


Με λίγα λόγια ανάμεσα στους κανσελαρισμένους και στους ακανσελαριστους δεν υπάρχει μόνο ένα χάσμα αξιών και συμπεριφορών αλλά από τη μία και η γνώση του πολιτικά ορθού savoir vivre και από την άλλη η επιθυμία να μην εξοστρακιστούμε από την συγκεκριμένη κοινότητα. Το πώς να αποφύγεις το κανσελαρισμα είναι ένα περίπλοκο σετ από κανόνες και εμπειρίες που η γνώση τους απότελεί από μονη της πολιτισμικό κεφάλαιο. Η επιθυμία να ανήκεις σε μια κοινότητα ήταν και είναι από τους πιο δυνατούς παράγοντες κοινωνικού ελέγχου και συμμόρφωσης.


Όταν λοιπόν προκτύπτει μια τριβή ή μια διαμάχη θα πρέπει αφενός να θυμόμαστε ότι δεν έχουν όλοι το προνόμιο να μιλούν την γνώσσα του φεμινισμού και των λοιπών κινημάτων, τουλάχιστον όχι σαν να ήταν η μητρική τους. Όπως γράφει και ο Mark Fisher στο «Δραπεντεύοντας από το Κάστρο με τα Βαμπιρ», ένα κείμενο που αφορά αυτό που μάλλον σήμερα ονομάζουμε cancel culture:


Αφετέρου θα πρέπει να θυμόμαστε πως εφόσον το ανήκειν στην κοινότητα παραμένει το πιο δυνατό όπλο, θα πρέπει να χρησιμοποιείται με μέτρο. Αν καταλήγουμε να διαγράφουμε άτομα που θέλουν να ανήκουν στο ίδιο στρατόπεδο με εμάς, μπορεί η τιμωρία τους να χρησιμοποιείται ως παραδειγματισμός προς τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας, ταυτόχρονα όμως χάνουμε πλήρως την επιρροή πάνω τους. Δημιουργούμε έτσι μια κοινότητα βασισμένη στην τιμωρία παρά μια κοινότητα βασισμένη στην εκμάθηση.


Και ποιος θα καθορίσει τότε ποιο ανήκει στο ίδιο στρατέπεδο με εμάς? Αυτή μπορεί να είναι μια εξαιρετικά γόνιμη συζήτηση και ενώ φυσικά είναι αδύνατο να την κλείσουμε εδώ, το σίγουρο είναι οτι δε θα πρέπει το να καταλήγουμε σε ταυτοτικούς ορισμούς -όπως δηλαδή ότι στο ίδιο στρατόπεδο με εμάς ανήκει όποιος δεν έχουμε κανσελάρει.

Barbie: μια φεμινιστική μεταστροφή ή μια χειριστική καμπάνια

Η ταινία Barbie είναι μια αφάνταστα διασκεδαστική ταινία με κάποια σωστά μηνύματα και θα την ξαναβλεπα άνετα δεύτερη φορά. Δεν παύει όμως να είναι η πιο επιθετική διαφημιση της Barbie τα τελευταία τουλάχιστον 20 χρόνια που πλασάρεται ως φεμινιστική κριτική του ίδιου του προιόντος αποδεικνύοντας ότι δεν υπάρχει τίποτα που ο καπιταλισμός δεν μπορεί να αφομοιώσει και να χρησιμοποιήσει για να πουλήσει. Όταν η ίδια η εταιρειά χρηματοδοτεί την κριτική του προιόντος της θα πρέπει να είμαστε όλες καχύποπτες γιατί είναι πολύ εύκολο η αναστοχαστικότητα αυτή να χρησιμοποιηθεί για να αφοπλίσει κάθε κριτική -όπως για παράδειγμα στη σκηνή που μια πανέμορφη αλλά ελαφρώς λιγότερο βαμμένη Margot Robbie μας λέει ότι νιώθει άσχημη και η αφηγήτρια πετάγεται να καταδείξει την ειρωνεία.

Η Babie δηλαδή μας λέει ότι ολες οι γυναίκες θα πρέπει να νιώθουν όμορφες, δε μας λέει όμως πως θα γίνει αυτό όσο οι συντριπτική πλειονότητα των θηλυκοτήτων που μας αντιπροσωπεύουν στην ποπ κουλτούρα όπως στην ίδια την ταινία είναι μουνάρες. Ναι, οκ, μπορεί την ίδια την Barbie να μην μπορούσε να την παίξει μια λιγότερο αδύνατη, λιγότερο ψηλή, λιγότερο ξανθιά, λίγότερο γαλανομάτα αλλά εν τέλει δεν είναι σύμπτωση που όλες οι ταινίες που παράγει το Hollywood τυχαίνει να αφορούν ιστορίες με πρωταγωνίστριες γυναίκες που δε θα μπορούσαν, από το ίδιο το σενάριο, παρά να είναι παραδοσιακά κουκλάρες.

Η κούκλα Barbie, όπως μας δείχνει και η a la space odyssey εισαγωγή της ταινίας, ουσιαστικά αντιπροσωπεύει το πέρασμα από το ένα πρότυπο θηλυκότητας στο νέο: από το πρότυπο της μητέρας και νοικοκυράς σε αυτό της γυναίκας καριερίστριας και ταυτόχρονα αντικείμενο πόθου. Απότελεί αυτό το πέρασμα πρόοδο για τις γυναίκες? Αυτό είναι το μεγάλο debate του φεμινισμού σήμερα. Ο νεοφιλελεύθερος φεμινισμός θα ισχυριστεί πως ναί, οι γυναίκες απαλλάχθηκαν από την οικονομική τους εξάρτηση από τον σύζυγο και την οικογένεια γενικότερα με την εισαγωγή τους στην αγορά εργασίας αντί της προσφοράς αμισθης οικιακής εργασίας. Αυτο που δε μας λέει ο νεοφιλελεύθερος φεμινισμός είναι ότι αφενος οι γυναίκες παραμένουν, όπως και οι άντρες, έμμισθα υποδουλωμένες στα αφεντικά τους (εκτός αν γίνουν οι ίδιες τα αφεντικά) και αφετέρου συνεχίζουν να επωμίζονται μέρος της αναπαραγωγικής εργασίας το οποίο συχνά απλά μετατίθεται σε μία χαμηλότερη τάξη γυνακών.

Ταυτόχρονα τα πρότυπα ομορφιάς συνεχίζουν όχι μόνο να υποσκάπτουν την αυτοεκτίμηση τους αλλά και να ταυτίζουν την θηλυκότητα με ένα συγκεκριμένο είδος κατανάλωσης που απορροφά μεγάλο μέρος του χρόνου και του εισοδήματός τους. Η κάθε Barbie άλλωστε πλασαρόταν όχι μόνο με τη δική της ξεχωριστή σταδιοδρομία αλλά και με τη δική της γκαρνταρόμπα γιατι το στιλ ήταν ανέκαθεν το πεδιό διαφοροποίησης μεταξύ γυναικών. Επομένως το νέο πρότυπο θηλυκότητας πραμένει εξαρτημένο από το κεφάλαιο και την αντρική ματιά γιατι ακόμα και αν η εύρεση συζύγου δεν αποτελεί πια αναγκαία προυπόθεση επιβίωσης η γυναικεία υποκειμενοποίηση συνεχίζει να συγκροτείται γύρω από εμφανισιακά κριτήρια που πάνε χέρι με χέρι με την αντρική αποδοχή

Η ταινία Barbie προσπαθεί να τα υπερβεί όλα αυτά λέγοντας μας κάπως πρόχειρα ότι η κάθε γυναίκα θα πρέπει να μπορεί να αυτοπροσδιοριστεί και να επιλέξει η ίδια το πρότυπο που της ταιριάζει -είτε είναι η καριέρα είτε έιναι η μητρότητα είτε τίποτα από αυτά. Αυτό όμως αποτελεί το ίδιο wishful thinking που μας πλασάρει ο νεοφιλελευθερισμός με τις αμέτρητες επιλογές, και τα τσιτάτα περι αυτοπεποιθησης, ανεξαρτησίας, αυτονομίας και θετικής σκέψης, λες και οι κοινωνικοί κανόνες δεν είναι παρά ένα παιχνίδι του νου.

Η ταινία συμπεριλαμβάνει και άλλα σύγχρονα τρικ όπως την εισαγωγή μιας γυναίκας σε θέση εξουσίας, της Ρουθ, που δίνει ένα πιο ανθρώπινο πρόσωπο στην εταιρία και την σταθερά ανδρική ηγεσία της. Η τελευταία ταυτόχρονα παρουσιάζεται ως αδέξια και χαζούλικη με τρόπο που παρά τις κακές της προθέσεις δεν φαντάζει ιδιαίτερα απειλητική. Σε κάθε περίπτωση το κεφάλαιο προσωποποιειται και μειώνεται είτε σε αλλαζονικούς κακοποιητικούς άντρες αφεντικά είτε σε πιο διαλλακτικες γυναίκες με περισσότερη ενσυναίσθηση -κάτι που είδαμε πχ και σε σειρές όπως το Ted Lasso.

Εδώ αξίζει να σημειωθεί ότι παρά τη λυσσασμένη επίθεση της συντηρητικής μπάντας προς της ταινία, αυτή όχι μόνο δεν είναι εχθρική προς τους άντρες αλλά όπως είθισταί να κάνει ο σύγχρονος φεμινισμός, παίρνει πολύ στα σοβαρά τα αντρικά συναισθήματα. Το τρίτο κύμα φεμινισμού όχι μόνο δεν είναι μίσανδρο αλλά προσπαθεί σε κάθε βήμα να τους καθησυχάσει πως τα δικά τους συναισθήματα matter και πως ο φεμινισμός τελικά θα οφελήσει και τους ίδιους που θα απαλλαχθούν από το άγχος της «κατάκτησης» -λες και αυτή δεν είναι παρά μιά παράλογη απαίτηση της πατριαρχίας και όχι ό τρόπος που οι άντρες διατηρούν την θέση εξουσίας τους απέναντι στις γυναίκες. Σε κάθε περίπτωση ο ρόλος που παίζει ο Κεν στην ταινία -που συχνά κλέβει την παράσταση- και το συμφιλιωτικο για όλους τέλος είναι ο λόγος που ο φεμινισμός δεν έχει καμία σχέση με την «μητριαρχία» καθώς οι αντίστοιχες πατριαρχικές ταινίες ανά τις δεκαετίες δεν καταδέχτηκαν ποτέ να ασχοληθούν με τα γυναικεία συναισθήματα και το υπαρξιακό άγχος της γυναίκας που είτε δεν υπήρχε καθόλου είτε ήταν απλά διακοσμητική. Ο Κεν σε αντίθεση έχει έναν πλούσιο εσωτερικό κόσμο και όπως και όλες οι πρωταγωνίστριες της ταινίες σημειώνει ένα αξιόλογο συναισθηματικό growth.

Εν ολίγοις η Barbie είναι μια ταινία που αξίζει να δούμε γιατί αν μη τι άλλο δεν είναι χειρότερη από κανένα άλλο ανδροκεντρικό blockbuster, αρκεί να είμαστε κάπως υποψιασμέν@ προς ολη αυτή την feel good ατμόσφαιρα όπου τελικά όλα λύνονται μεν με συλλογική προσπάθεια αλλά πάντα μέσα από τις συνταγματικές όδους του ίδου του συστήματος. Και να θυμόμαστε πως, όπως όταν ένας κακοποιητικός γκόμενος επιμένει πως είναι ο χειρότερος άνθρωπος στον κόσμο και μας αξίζει κάτι καλύτερο χωρίς να αλλάξει συμπεριφορά, έτσι και το σύστημα που ενσωματώνει την κριτική προς αυτό για να μας δώσει την ψευδαίσθηση αλλαγής και εξέλιξης, παραμένει χειριστικό.

Εταιρικό purple washing από τη ΔΕΗ

Έχει γινει η εταιρία σας απεχθής σε όλη την κοινωνία, συνώνυμη της μείωσης του βιοτικού επιπέδου, των εκβιαστικών μονοπωλίων και της καπιταλιστικης κρίσης στον τομέα της ενέργειας? Κανένα πρόβλημα, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τον φεμινισμό σαν ξέπλυμα πληρώνοντας με τα λεφτά όσων ξεζουμίζετε για διαφήμιση που δε θα κάνει το παραμικρό να αλλάξει τη ζωή των γυναικών αλλά θα κάνει την εταιρία σας να φαίνεται φιλική και προσιτή.

Έτσι κι αλλιώς πλέον ο mainstream φεμινισμός δεν έχει καταλήξει να είναι παρά μία καραμέλα που μπορεί να επικαλεστεί ο οποισδήποτε -πχ ο πρωθυπουργός ή ο Θεοδωρικάκος – για να προβάλλει ένα προοδευτικό προφίλ και να εξαγνιστεί για την καταπάτηση δικαιωμάτων και την εφαρμογή σκληρών κατασταλτικών πολιτικών που παίρνουν ακόμα και τη μορφή ξυλου στις ίδιες τις φεμινίστριες που πάει να γλείψει τώρα.

Ο μόνος σίγουρος τρόπος άλλωστε να αφαιρεθεί κάθε ριζοσπαστικό στοιχείο από το φεμινισμό είναι να αποκοπεί από ευρύτερα κινήματα και να μειωθεί σε όμορφα ανώδυνα τσιτάτα που θα μπορεί να επικαλεστεί ο οποιοσδήποτε καταπιεστής.

Purple washing στα καλύτερά του.

Οι γυναίκες πρέπει να μιλάνε μεταξύ τους

-Από που τον ξέρεις τον Χ, με ρώτησε η κοπέλα που είχα γνωρίσει πρόσφατα, λίγο αφότου με είδε να του μιλάω
-Τον γνώρισα τις προάλλες στο πάρτυ, απάντησα αόριστα
-Να προσέχεις, είναι πολύ πέφτουλας. Έχει κοιμηθεί με 3 από δω, ανάμεσά τους και εγώ.


Η πληροφορία αυτή έκανε να χτυπήσουν χιλιάδες προειδοποιητικά καμπανάκια στο μυαλό μου, αλλά δεν είπα τίποτα. Ο Χ με είχε προσεγγίσει μέσα από τον κινηματικό χώρο και μου είχε αυτοπαρουσιαστεί αμέσως -επέμεινε πολύ σε αυτό από μόνος του, χωρίς να τον ρωτήσω ποτε- ως κάποιος που κανονικά δεν πλησιάζει κοπέλες αλλά εγώ του άρεσα πολύ. Δεν είναι έγκλημα να είσαι «πέφτουλας», αλλά αυτή η αναντιστοιχία ανάμεσα σε αυτό που ήταν και σε αυτό για το οποίο προσπαθούσε να περάσει ήταν το απόλυτο red flag -ήταν ύπουλο και υπολογιστικό και υπέκρυπτε κάποια ενοχικότητα και κάποια διάθεση εξαπάτησης.


«Εκκρεμεί και καταγγελία εναντίον του» πρόσθεσε χωρίς να μου δώσει καμία άλλη λεπτομέρεια. Παρολαυτά τον ξέκοψα αμέσως χωρίς να δείξω ότι μου είχαν σφυρίξει κάτι. Λίγους μήνες αργότερα, πριν κυκλοφορήσει η καταγγελιά, η ίδια μου εξήγησε τι είχε γίνει μεταξύ τους και με άλλες κοπέλες. Ήταν χειρότερο από ό,τι φανταζόμουν. Ανίχνευσα το άγχος της όχι μόνο να μου εξηγήσει την περίπλοκη κακοποιητική συμπεριφορά του αλλα και να δικαιολογηθεί και η ίδια που την πάτησε, που δεν έφυγε αμέσως. Την καθησύχασα. Ήξερα καλά τους λόγους. Ήξερα πώς λειτουργεί το gaslighting, το πώς σε κάνει να νιώθεις ότι φαντάζεσαι πράγματα, ότι εσύ είσαι υπερβολική, ότι εσύ εισαι το πρόβλημα, ότι εσύ προκαλείς το δράμα. Ήξερα το πώς τέτοιοι τύποι έχουν ταλέντο στο να σε ρουφάνε πίσω στη σφαίρα της εξουσίας τους κάθε φορά που πας να ξεφύγεις και να προχωρησεις. Έδειξε ανακουφισμένη που την καταλάβαινα. Μου είπε ότι πρόσεξε ότι τον ξέκοψα αμέσως όταν με προειδοποιησε χωρίς να χρειαστούν άλλες εξηγήσεις παρόλο που δεν την ήξερα καλά. Μου είπε επίσης ότι εκείνος ισχυριζόταν ότι του την είχα πέσει εγώ.


Μακάρι να μιλούσαν όλες οι γυναίκες μεταξύ τους, μακάρι να εμπιστεύονταν η μία την άλλη. Μακάρι να μη φοβόμασταν ότι θα μας κατηγορήσουν ως παθολογικά ζηλιάρες και ανταγωνιστικές αν το κάνουμε και μακάρι να μην επιβεβαιωνόμασταν συχνά από γυναίκες που στράφηκαν εναντίον μας επειδή τους είπαμε την αλήθεια. Μακάρι όταν μας προειδοποιούσε μια γυναικα η πρώτη μας αντίδραση να μην ήταν να σκεφτούμε ότι η δική μας περίπτωση είναι διαφορετική, ότι ίσως εκείνη την άξιζε αυτή τη συμπεριφορά αλλά με εμάς εκείνος θα είναι αλλιώς.


Did I dodge a bullet there? Μπορεί ναι, μπορεί και όχι. Στο φινάλε μπορεί και να μην είχε συμβεί και τίποτα με το τύπο παρόλο που ειχε πολύ intriguing προσωπικότητα -αυτή που προσποιουταν ότι είχε τουλάχιστον. Χαίρομαι όμως που μια γυναίκα με προστάτευσε και θαυμάζω την τόλμη της. Χαίρομαι που εκτέθηκε και εγώ δεν την άφησα ξεκρέμαστη επειδή δε με βόλευε να την πιστέψω. Χαίρομαι γι αυτή τη μικρή νίκη γυναικείας αλληλεγγύης.

Η Άνοδος του Softboy

Το softboy είναι ένα νέο είδος αρρενωπότητας που ευδοκιμεί ιδιαίτερα σε προοδευτικούς χώρους. Εκεί όπου η τοξική αρρενωπότητα δέχεται ανελέητη κριτική και δεν έχει πια πέραση, ξεφύτρωσε ένα νέο μοντέλο, αυτό της μαλθακής αρρενωπότητας. Μην μπερδεύεστε όμως, το softboy δεν ταυτίζεται με τον άντρα σύμμαχο ή φεμινιστή. Είναι απλά ένας άντρας που χρησιμοποιεί την ρητορική του φεμινισμού ή καταχράται τους χώρους του πολιτικού αγώνα και της κοινωνικής δικαιοσύνης για να βγάλει γκόμενα.

Το softboy θα σε προσεγγίσει κυρίως στα social media γιατί δεν είναι κανένας κυνηγός. Αλλά θα σε προσεγγίσει με σεβασμό, δεν είναι κανένα λιγούρι. Κι αυτό είναι μια τόσο ευχάριστη αλλαγή στον σκληρό κόσμο του γεια-σου-κοκλα  και των  dick pics που από μόνο του θα σε κάνε να νιώσεις ασφάλεια -αν όχι ευγνωμοσύνη.

 Θα σου πιάσει τη κουβέντα για ζητήματα σοβαρά και βαθιά με τρόπο που θα ήταν παρανοϊκό να πιστέψεις ότι στην πέφτει. Τι σόι άνθρωπος είσαι αν δεν πιστεύεις ότι ένας άντρας και μια (εντελώς συμπτωματικά όμορφη με τα πατριαρχικά κριτήρια) γυναίκα μπορούν να γίνουν απλά φίλοι; Μήπως είσαι καμία σεξίστρια; Μήπως ΕΣΥ σκέφτεσαι το σεξ;!

Το softboy θα φροντίσει να σου πει ότι δεν ενδιαφέρεται να πηδήξει, τον ενδιαφέρει πάνω απ’όλα η ανθρώπινη επαφή. Είναι πολύ ρομαντικός άλλωστε -ή περνάει μια ασέξουαλ φάση. Έτσι όταν θα σου πετάξει ένα σεξουαλικό υπονοούμενο ή θα σου πει μεταξύ σοβαρού και αστείου ότι τον καύλωσες εσύ δεν μπορείς παρά να γελάσεις γιατί δεν το εννοεί -ή τουλάχιστον δεν το νιώθεις απειλητικό.

Το softboy δηλώνει εννοείται φεμινιστής! Ξέρει καλά την φεμινιστική ορολογία, θα σου στείλει φεμινιστικά memes και θα κάνει υποτιμητικά για τον εαυτό του αστεία για το πόσο beta male ή simp είναι. Τα σεξιστικά πράγματα που λέει ή  κάνει προλαβαίνει να τα επισημάνει μόνος του και έτσι δεν μπορείς να τον κρατήσεις υπόλογο γι αυτά. Μισεί τους μισογύνηδες και ραγίζει η καρδιά του από το πόσο άσχημα μας συμπεριφέρονται οι άντρες. Έχει άλλωστε και ο ίδιος υποφέρει από την ματσίλα των ομόφυλών του -κατά μία έννοια είναι και ο ίδιος θύμα της πατριαρχίας. Κι αυτό σας βάζει από την ίδια πλευρά, σαν να εξαφανίζονται τα αντρικά του προνόμια.

Το softboy θα παίξει πολύ με την ευαλωτότητα του. Θα φροντίσει να μοιραστεί πολύ νωρίς όλες του τις αδυναμίες και τις ανασφάλειες. Έχει κατάθλιψη ή κοινωνικό άγχος, έλλειψη αυτοπεποίθησης, παιδικά τραύματα και κακή σχέση με τον πατέρα του, είναι εσωστρεφής, περνάει δύσκολα, κλαίει συχνά, νιώθει αφόρητη μοναξιά, η πρώην του τον πλήγωσε ανεπανόρθωτα. Η κλάψα για την σκληρόκαρδη πρώην είναι ένα διαχρονικό red flag, συνεχίζει όμως να πιάνει γιατί σου δίνει το μήνυμα ότι δεν απεχθάνεται τη δέσμευση και ταυτόχρονα σε βάζει στη θέση να τον εμψυχώσεις, να του πεις ότι αξίζει κάτι καλύτερο και εν τέλει να του αποδείξεις ότι δεν είναι όλες οι γυναίκες ίδιες και εσύ δε θα του φερόσουν ποτέ έτσι.

Τίποτα από αυτά δεν είναι κακό από μόνο του φυσικά και οι άντρες θα πρέπει να νιώθουν ελεύθερα να μιλάνε για τα συναισθήματά και τα τραύματά τους. Το επιθετικό oversharing του όμως θα σε βάλει πάρα πολύ νωρίς σε θέση της ψυχολόγου, αν όχι της μάνας του, ώστε να επιτελείς άφθονη συναισθηματική εργασία για χάρη του. Γρήγορα θα πιάσεις τον εαυτό σου να τον κανακεύει, να τον παρηγορεί, να τον ρωτάει αν έφαγε ή αν κοιμήθηκε αρκετά κι αυτός θα σου λέει πόσο τον εμπνέεις και πόσο θετική επίδραση έχεις στην ψυχολογία του. Η σχέση αυτή θα είναι θλιβερά μονόδρομη, αν μη τι άλλο γιατί η έμφυλη κοινωνικοποίησή μας οδηγεί στο να αναλαμβάνουμε οικειοθελώς αυτόν τον φροντιστικό ρόλο ακόμα και όταν δεν υπάρχει αμοιβαιότητα. Και όσο λέμε και ξαναλέμε ότι η πατριαρχία καταπιέζει συναισθηματικά και τους άντρες, η επίδειξη της ευαλωτότητάς τους καταλήγει αφοπλιστική αφού φαντάζει σχεδόν σεξιστικό να μην τους επιβραβεύσουμε γι αυτή.

Είναι λοιπόν αυτή η ευαλωτότητά του που αποτελεί την μεγαλύτερη παγίδα γιατί σε συνδυασμό με το γεγονός ότι δεν είναι σεξουαλικά επιθετικός θα ρίξει όλες σου τις άμυνες. Σε έχει άλλωστε ήδη απορροφήσει με την συναισθηματική εμπλοκή και αδυνατείς να τον δεις σαν αρπακτικό -είναι περισσότερο σαν ένα χαριτωμένο κουτάβι που θες να φροντίσεις. Μην έχεις όμως καμία αμφιβολία: το softboy θέλει να σε πηδήξει. Και πού είναι το κακό θα ρωτήσεις; Δεν είναι κακό καθαυτό το ότι θέλει να κάνει σεξ μαζί σου. Είναι όμως όλη αυτή η χειριστικότητα, ο τρόπος που παίζει με τους νέους φεμινιστικούς λόγους και ξέρει να ελίσσεται με τρόπο που εσύ να πιστέψεις ότι είναι το τελευταίο πράγμα που θέλει. Και ίσως πράγματι να μη θέλει μόνο το σεξ, να είναι εκεί για όλο το πακετάκι επιβεβαίωσης, τόνωσης του εγώ του και συναισθηματικής φροντίδας που όμως η φιλία σου σκέτη δε θα του ικανοποιήσει, γιατί στην πατριαρχία η γυναικεία φιλία θεωρείται για τους άντρες περιττή αν όχι οριακά απαξιωτική.

Είναι και όλο αυτό το humble bragging, το πώς προσπαθεί να περάσει έμμεσα το μήνυμα πως «δεν είναι σαν τους άλλους», ακριβώς πλασάροντας ως ατού την μαλθακότητα και την «αδυναμία» του. Είναι το πώς καταφέρνει να εισχωρήσει στη ζωή σου και το μυαλό σου και να κερδίσει την εμπιστοσύνη σου ακριβώς επειδή προσποιείται ότι δεν είναι το σεξ που επιζητά αλλά να σε γνωρίσει σε ένα άλλο, βαθύτερο επίπεδο. Μην γελιέσαι όμως, είναι το σεξ που επιζητά από σένα και από όποια γυναίκα και δη φεμινίστρια είναι πρόθυμη να του χαϊδέψει την πλατούλα και να του δώσει ένα μπισκοτάκι επειδή δεν της έστειλε dick pic και δεν κοιτούσε τα βυζιά της όσο μιλούσε.

Το softboy διαφέρει από το παραδοσιακό Καλό Παιδί στο ότι το τελευταίο είναι τίμιο λαϊκό παλικάρι -δεν ξέρει από φεμινισμούς και τέτχοια ούτε υποτιμά εσκεμμένα την αρρενωπότητα του για να κερδίσει πόντους στα μάτια σου. Αντιθετως, το softboy θα προσπαθήσει να σε κάνει να πιστέψεις ότι είναι καλύτερος άνθρωπος απλά επειδή δεν δείχνει μάτσο και απορρίπτει τις «κλασικές» αντρικές ασχολίες -πχ δεν γυμνάζεται, δεν βλέπει μπάλα ούτε το ενδιαφέρουν οι μηχανές και είναι vegan.

Το softboy είναι απλά ένας άντρας που χρησιμοποιεί τον φεμινισμό με τρόπο που οι pick-up artists χρησιμοποιούν μισογυνικά εγχειρίδια για να προσεγγίσουν γυναίκες. Όπως το θέτει και το urban dicionary «είναι ένα fuckboy χωρίς την επιθετική/αλαζονική στάση». Συγκεκριμένα το softboy είναι ένας επίδοξος player που προσαρμόστηκε στο νέο μετα-φεμινιστικό περιβάλλον.  Είναι δηλαδή σαν την πιο ανθεκτική μετάλλαξη ενός πατριαρχικού ιού.

Γι αυτό μην κατηγορήσετε τον εαυτό σας αν την πατήσετε. Ίσως απλά η τοξική αρρενωπότητα να μας τρομάζει τόσο, ο εξώφθαλμος μισογυνισμός να μας έχει κουράσει σε τέτοιο βαθμό που πλέον η ίδια η μαλθακότητα να δημιουργεί θετικές προσδοκίες και να μας εμποδίζει να δούμε πέρα από αυτή. Μόνο που η επιφανειακή, φαινομενική μαλθακότητα του softboy δεν είναι παρά μια περφόρμανς και δεν μεταφράζεται σε μια βαθύτερη ευαισθησία ούτε ενσυναίσθηση για τα ΔΙΚΑ ΣΟΥ συναισθήματα. Είναι απλά ένα δόλωμα για να ενδιαφερθείς εσύ για τα δικά του και να τον επιβραβεύσεις με σεξ.

«Ο Πελάτης έχει πάντα δίκιο» και το emotional labor στο σέρβις

To «ο πελάτης έχει πάντα δίκιο» έχει αναθρέψει γενιές entitled καταναλωτών αλλά και υποτελών εργαζομένον που εσωτερικεύοντας τη λαική αυτή σοφία αντλούν την αξία τους από την ικανότητά τους να είναι πειθήνιοι, προσηνείς και εν τέλει δουλοπρεπείς μπροστά σε όλες τις εξωφρενικές απαιτήσεις των πελατών και των μανατζαραίων τους. Το «ο πελάτης έχει πάντα δίκιο» δεν είναι παρά η επιβολή των αξιών της Αγοράς που μετατρέπει τις σχέσεις των ανθρώπων σε συναλλαγές και επιβάλλει το δίκαιο του κεφαλαίου.

Καλό είναι όμως ως φεμινίστριες να θυμόμαστε επιπλέον πως η αξίωση οι εργαζόμενοι στον τομέα τον υπηρεσιών να επιτελούν ένα ρόλο με τρόπο που θα μας κάνει να νιώθουμε καλά με τον εαυτό μας (πχ να χαμογελάνε πλατιά, να ακούνε τις προσωπικές μας ιστορίες με ενδιαφέρον, να μας μιλάνε στον πληθυντικό, να τηρούν όλους τους κανόνες της αστικής ευγένειας, να παραμένουν όρθιοι ως σημάδι ετοιμοτητας) ήταν και ο αρχικός ορισμός του όρου της συναισθηματικής εργασίας που χρησιμοποιήθηκε και από τις φεμινίστριες. Συγκεκριμένα η Hochschild όρισε την συναισθηματική εργασία ως «τη διαχείριση του συναισθήματος ώστε να δημιουργηθεί μία δημόσια παρουσίαση του προσώπου και του σώματος», εφιστώντας την προσοχή στον τρόπο που οι άνθρωποι διαχειρίζονται τα ίδια τους τα συναισθήματα με σκοπό να δημιουργήσουν μια συγκεκριμένη συναισθηματική κατάσταση σε έναν άλλο πρόσωπο.

Χρησιμοποιώντας το παράδειγμα τη αεροσυνοδού (κι ας θυμηθούμε εδώ το motto μεγάλης αεροπορικής εταιρίας «Πετάμε με Χαμόγελο»), η Hochschild στο βιβλίο της «The Managed Heart» δείχνει πως η συναισθηματική εργασία έχει συνήθως έμφυλο πρόσημο αντανακλώντας την υπορρητη αντίληψη ότι οι γυναίκες είναι καλύτερες στην παροχή αυτού του είδους εργασία της οποίας η πιο συχνή μορφή περιλαμβάνει την καλλιέργεια στους αλλους αισθημάτων ευεξίας και επιβεβαίωσης. Κάνοντας παραλληλισμους με την έννοια της αλλοτρίωσης όπως περιγράφηκε από τον Μαρξ και αυτή της γνωστικής ασυμφωνίας, η Hochschild υποδηλώνει ότι η επιτέλεση της συναισθηματικής εργασίας απειλεί να προκαλέσει αυτό που αποκαλεί «συναισθηματική ασυμφωνία». Εργαζόμενοι που αναμένεται να επιδείξουν συναισθήματα ανεξάρτητα από το αν αυτά ταιριάζουν με αυτά που νιωθουν μπορει να αναπτύξουν μια αίσθηση δυσφορίας και αποξένωσης από τον εαυτό τους.

Δεν σημαίνει βέβαια τίποτα από τα παραπάνω ότι θα πρέπει να ανεχόμαστε αγενείς και επιθετικές συμπεριφορές, αλλά ας αντιληφθούμε καταρχάς ότι η σχέση πελάτη προς εργαζόμενο είναι σχέση εξουσίας, ότι έχει ταξικό πρόσημαι και ας δείχνουμε λίγη κατανόηση προς όλους αυτούς τους κακοπληρωμένους υπαλληλους και εργάτες που μπορεί να έχουν μια κακή μερα, να είναι αφηρημένο, να μην είναι όσο φιλικοί και προσηλωμένοι απαιτουμε. Πανω απ’όλα όμως ας βάλουμε τον ναρκισσισμό που μας καλλιεργεί η αγορά στην άκρη και ας αποδεχτούμε ότι δε θα έπρεπε να είναι δουλειά τους να μας κάνουν να νιώθουμε σημαντικοί επειδή ξοδέψαμε μερικά ευρώ.

Μωρό μου τι κι αν σ’έχω πληγώσει, ήσουνα κοντά μου όταν δεν ήτανε κοντά μου κανείς

Ο στίχος του Wang «Μωρό μου τι κι αν σ’έχω πληγώσει, ήσουνα κοντά μου όταν δεν ήτανε κοντά μου κανείς» διαιωνίζει την προσδοκία που καλλιεργεί η πατριαρχία στις γυναίκες πως θα ξεχωρίσουν για έναν άντρα και θα επιβραβευτούν με την αγάπη του μέσα από τις θυσίες τους και το πόσο έχουν υποφέρει γι αυτόν. Οι γυναίκες έτσι μαθαίνουν να αναμένουν ότι αν επιμείνουν και παραμείνουν δίπλα του παρόλο που κάποιος τις πληγώνει, θα αποκτήσουν αξία γι αυτόν και θα αναγνωριστούν για την πίστη τους (σε αντίθεση με αυτές που την έκαναν στα δύσκολα) κι αυτός είναι ένας από τους λόγους που συχνά δεν φεύγουν με τα πρώτα σημάδια κακοποιητικής συμπεριφοράς ή συναισθηματικής αδιαφορίας.

Κι αυτα τα δήθεν ρομαντικά του είδους με ενοχλούν περισσότερο απο τους στίχους για τις κωλάρες.